پروفیل
پروفیل PROFILE از نظر لغوی به معنای مقطع ثابت و طول زیاد است که در ساختمان سازی و ماشین سازی به کار می رود
انواع پروفیل:
کاربرد پروفیل :
پروفیل مصارف زیادی در ساختمان سازی، صنعت و راه سازی دارد، اما بیشترین کاربرد آن در ساخت در و پنجره های آهنی می باشد.
پروفیل ها بشکل مربع و مستطیل وجود دارند که در مقاطع کوچک آن جهت نرده های فلزی برای در و پنجره ها، راه پله ها، نرده کشی دیوارهای کارخانه ها، پیاده روها و نیز خیابانها استفاده می گردد، اما مقاطع بزرگتر پروفیل ها به ستونی معروف هستند که در ساخت ستون و اسکلت فلزی کاربرد دارد.
استفاده های دیگر پروفیل :
- در صنعت خودروسازی
- در ساخت پایه میز و صندلی
- نوع z آن جهت پوشش سقف سوله ها
- ساخت چهارچوب درهای بزرگ آهنی با استفاده از پروفیل نبشی
- ساخت کرکره های مغازه با استفاده از پروفیل ناودانی
نحوۀ تولید یک نوع پروفیل مربع :
تولید پروفیل و قوطی های ساختمانی به ۲ روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می گردد(همان تولید لوله و تبدیل به شکل نهایی) که هر یک دارای محاسن و معایبی می باشند.
روش تولید مستقیم:
در روش تولید مستقیم نوار در اثر عبور از بین قالب های بالا و پایین (دارای محرک) و در کنار هرزگردها که طراح با انجام محاسبات از نظر میزان نیرو و زوایای شکل مورد نظر که با توزیع در هر دروازه طراحی نموده به تدریج شکل گرفته و پس از جوش خوردن دو لبه ورق توسط جوشهای فرکانسی نهایتاً در قسمت سایزینگ شکل کامل می گیرد.
پروفیل تولید شده در اثر اعمال نیرو از طرف قالبها و حرارت جوش، کاملاً مستقیم نبوده و توسط پیچش گیر با اعمال نیروی مجدد، خمش، پیچش و کمانش آن اصلاح می گردد. پروفیل در حال تولید، توسط اره اتوماتیک در فواصل ۶۶ متری بریده و به تعداد معینی بسته بندی و پس از نصب کارت مشخصات و تأیید کنترل کیفی به انبار محصولات منتقل می گردد.
محاسن و معایب:
پروفیل تولید شده به روش مستقیم از کیفیت بالاتری برخوردار بوده و دارای زاویه های تیز، ابعاد دقیق و خط جوش ثابت در دیوارۀ بالایی می باشد و انحنای سطحی کمی دارد.
در این روش به دلیل تیز بودن گوشه و اختلاف قطر نقاط مختلف قالبها و سرعت خطی متفاوت، استهلاک قالبها بیشتر می باشد. همچنین از نظر ماشین کاری و عملیات حرارتی نیز دقت بیشتری لازم است از طرفی فضای هوایی بیشتر بین ایندکتور و پروفیل و فریت سرعت تولید را کاهش داده و نسبت به روش غیر مستقیم دارای سرعت کمتر و راندمان پائین تری خواهد بود.
روش تولید غیر مستقیم :
در این روش پروفیل ابتدا در دستگاه اصلی نورد طبق مراحل فوق و یکی از سه روش خم کردن، به لوله تبدیل می گردد و پس از جوش دو لبه، در قسمت سایزینگ و پیچش گیر در اثر فشارهای بالایی و پایینی و جانبی، این لوله به اشکال مختلف تبدیل و یا اینکه در قسمت سایزینگ و پیچش گیر لوله کاملتر و محصول نهایی تولید و پس از برش بسته بندی می گردد.
محاسن و معایب
در این روش قسمت اولیه ماشین ( شامل Forming و Finishing ) به یکی از ۳ طریق شکل دهی لبه ای، شکل دهی مرکزی و یا شکل دهی از طریق شعاع واقعی و با توجه به نظر طراح و شرایط ماشین نوار به لوله تبدیل و در قسمت Sizing به شکل مورد نظر تبدیل می گردد که این روش Online نامیده می شود و یا پس از اینکه در این دور، لوله کامل و بریده شد، در دستگاههای دیگری عمل تغییر شکل انجام می گردد.
در این روش چون می توان با ساخت یک لوله در قسمت فرمینگ و تعویض حداقل چند قالب در قسمت سایزینگ و یا بردن به دستگاه های بدون جوش دیگر می توان چند نوع پروفیل تهیه نمود. داشتن تنوع با حداقل ماشین لوله سازی امکان پذیر است. ضمناً چون فاصله هوایی بین ایندکتور و لوله به حداقل ممکن و قطر انتخابی می تواند به بالاترین اندازه ممکن برسد از حداکثر توان دستگاه جوش می توان استفاده کرد و سرعت تولید نسبت به روش مستقیم بیشتر خواهد بود.
قالبها منحنی شکل و ساخت با دستگاه راحت تر و در عملیات حرارتی احتمال شکستن به دلیل عدم وجود گوشه های تیز بسیار کمتر می باشد ولی از نظر کیفیت، گوشه ها گردتر و اندازۀ اضلاع و خط جوش و انحنای سطحی با دقت پایین تر نسبت به روش مستقیم خواهد بود.
چنانچه تولید لوله صرفاً برای تهیه لوله گاز و یا آب باشد قطر لوله را در قسمت جوش حدود نیم میلی متر بیشتر از قطر نهایی ساخته و این میزان اضافه قطر لوله را با افزایش سرعت خطی به وجود آمده در اثر افزایش قطر قالبها در هر دروازه (۵/۰ تا ۲/۰) میلی متر در سایزینگ تقلیل داده و عملاً لوله را کشیده و گرد می نمایند.
لوله تولید شده را می توان قبل از برش توسط تست غیر مخرب ادی کارنت (حوزه مغناطیسی) آزمایش و یا پس از برش به صورت Offline آزمایش را انجام داد و آنگاه پس از پلیسه گیری عمل تست هیدرواستاتیک را تا فشار حدود ۷۰ بار برای مدت ۵ ثانیه انجام داده و پس از تأیید و چاپ مشخصات لازمه بر روی لوله ها به صورت شش گوش بسته بندی و به بازار عرضه نمود. این روش برای قوطی، تیرآهن، نبشی و ناودانی نیز کاربرد دارد.
کاربرد انواع پروفیل
پروفیلهای مربع و مستطیل با مقاطع کوچک به عنوان نرده های فلزی برای در و پنجره منازل، کناره راه پله ها و همچنین نرده کشی اطراف دیوارهای کارخانجات و زمینهای محصور شده و نرده پیاده روها و خیابانها بکار می روند.
پروفیلهای مربع و مستطیل(قوطی) با مقاطع بزرگتر که معروف به ستونی می باشند موارد استفاده متعددی در صنعت و ساختمان سازی دارند این پروفیل ها که در مقاطع مربع ساخته می شوند و ضخامت آنها از ۵/۱ تا ۸ میلی متر می باشند می توانند در ساختن ستون و اسکلت فلزی ساختمانها بکار روند. همچنین اگر این پروفیلها با مشخصات فیزیکی قابل اطمینانی ساخته شوند می توانند در ساختن شاسی تریلرها و نفت کش ها استفاده شوند.
از پروفیلهای قوطی مربع و مستطیل در صنایع خودروسازی نیز استفاده می شود.
از پروفیلهای قوطی مربع در ساختن پایه میز و صندلی نیز استفاده می گردد.
پروفیل هایی که به صورت Z تهیه می شوند اکثراً برای پوشش سقف سوله ها بکار می روند.
پروفیلهای نبشی و ناودانی با روش نورد سرد نیز تولید می شوند. از پروفیلهای نبشی می توان در ساختن چهارچوب درهای بزرگ آهنی و انواع قالب های فلزی بکار رفته در ماشین آلات استفاده کرد. ناودانی های کوچک در مواردی نظیر در کرکره ای مغازه ها بکار می روند.
لیست کارخانه های تولید کننده نبشی و ناودانی در ایران
ایران کارخانه های تولیدی ناودانی بسیاری دارد که از جمله آنها می توان به کارخانه های ذیل اشاره نمود:
ناب تبریر، ماهان، آریان فولاد، یزد، فولاد تهران، ابهر، زنجان، ظهوریان مشهد، گروه صنعتی شکفته مشهد، صنایع نورد میلاد یزد، اسپیرال، فولاد اصفهان سپاهان، منظومه، صنایع فولاد کوهپایه و … وجود دارد.که از نظر کیفیت، کارخانه ناب تبریز دارای بالاترین کیفیت را می باشد.